پیام رییس جمهور منتخب به دنیای جدید
رویکرد دیپلماسی رییس جمهور منتخب
ما برای مردم روسیه و اوکراین آرزوی صلح داریم و دولت من آماده است تا از ابتکاراتی که به این هدف می‌انجامد، فعالانه حمایت کند.
در میان جنگ و آشوب در منطقه‌مان، نظام سیاسی ایران با برگزاری انتخابات به شیوه‌ای رقابتی، صلح‌آمیز و منظم، ثبات فوق‌العاده‌ای را به نمایش گذاشت و شایعاتی را که برخی "کارشناسان ایران" در برخی دولت‌ها مطرح کرده بودند، برطرف کرد. این ثبات و شیوه محترمانه برگزاری انتخابات، نشان‌دهنده تدبیر رهبر معظم انقلاب، آیت‌الله خامنه‌ای، و تعهد مردم ما به انتقال دموکراتیک قدرت حتی در برابر مشکلات است.
من با پلتفرم اصلاحات، تقویت وحدت ملی و تعامل سازنده با جهان وارد انتخابات شدم و در نهایت اعتماد هموطنانم را در صندوق‌های رای به دست آوردم، از جمله جوانان زن و مردی که از وضعیت کلی امور ناراضی بودند. من به شدت به اعتماد آنها ارزش می‌دهم و کاملاً متعهد به پرورش اجماع در داخل و خارج از کشور هستم تا وعده‌هایی را که در دوران مبارزات انتخاباتی دادم، محقق کنم.
می‌خواهم تأکید کنم که دولت من بر اساس تعهد به حفظ عزت ملی و جایگاه بین‌المللی ایران در همه شرایط هدایت خواهد شد. سیاست خارجی ایران بر اصول "عزت، حکمت و مصلحت" استوار است و تدوین و اجرای این سیاست دولتی بر عهده رئیس‌جمهور و دولت است. قصد دارم از تمام اختیاراتی که به دفترم داده شده است برای پیگیری این هدف کلی استفاده کنم.
با این در نظر، دولت من سیاست فرصت‌محوری را دنبال خواهد کرد که در روابط با همه کشورها، متناسب با منافع ملی، توسعه اقتصادی و نیازهای صلح و امنیت منطقه‌ای و جهانی، تعادل ایجاد کند. بر این اساس، ما از تلاش‌های صادقانه برای کاهش تنش‌ها استقبال خواهیم کرد و با نیت خیر به نیت خیر پاسخ خواهیم داد.
در دولت من، تقویت روابط با همسایگانمان در اولویت خواهد بود. ما از ایجاد "منطقه‌ای قوی" حمایت خواهیم کرد، نه منطقه‌ای که در آن یک کشور به دنبال هژمونی و تسلط بر دیگران باشد. من به شدت معتقدم که کشورهای همسایه و برادر نباید منابع ارزشمند خود را در رقابت‌های فرسایشی، مسابقه تسلیحاتی یا مهار بی‌مورد یکدیگر تلف کنند. در عوض، ما به دنبال ایجاد محیطی خواهیم بود که در آن منابع ما می‌توانند به پیشرفت و توسعه منطقه به نفع همه اختصاص یابند.
ما مشتاقانه منتظر همکاری با ترکیه، عربستان سعودی، عمان، عراق، بحرین، قطر، کویت، امارات متحده عربی و سازمان‌های منطقه‌ای هستیم تا روابط اقتصادی خود را عمیق‌تر کنیم، روابط تجاری را تقویت کنیم، سرمایه‌گذاری مشترک را ترویج دهیم، با چالش‌های مشترک مقابله کنیم و به سوی ایجاد چارچوب منطقه‌ای برای گفت‌وگو، اعتمادسازی و توسعه حرکت کنیم. منطقه ما برای مدت طولانی از جنگ، درگیری‌های مذهبی، تروریسم و افراط‌گرایی، قاچاق مواد مخدر، کمبود آب، بحران پناهندگان، تخریب محیط زیست و دخالت خارجی رنج برده است. اکنون زمان آن رسیده است که این چالش‌های مشترک را به نفع نسل‌های آینده حل کنیم. همکاری برای توسعه و رفاه منطقه‌ای اصل راهنمای سیاست خارجی ما خواهد بود.
به عنوان ملت‌هایی که از منابع فراوان و سنت‌های مشترک مبتنی بر آموزه‌های صلح‌آمیز اسلامی‌برخوردارند، باید متحد شویم و به قدرت منطق متکی باشیم، نه به منطق قدرت. با استفاده از نفوذ هنجاری خود، می‌توانیم نقشی حیاتی در نظم جهانی نوظهور پس از قطب‌بندی ایفا کنیم، صلح را ترویج دهیم، محیطی آرام ایجاد کنیم که به توسعه پایدار کمک کند، گفت‌وگو را ترویج دهیم و اسلام‌هراسی را از بین ببریم. ایران آماده است تا سهم عادلانه خود را در این زمینه ایفا کند.
در سال ۱۹۷۹، پس از انقلاب، جمهوری اسلامی ایران که به احترام به حقوق بین‌الملل و حقوق اساسی بشر متعهد بود، روابط خود را با دو رژیم آپارتاید، اسرائیل و آفریقای جنوبی، قطع کرد. اسرائیل تا به امروز یک رژیم آپارتاید باقی مانده است و اکنون به کارنامه‌ای که از قبل با اشغال، جنایات جنگی، پاکسازی قومی، ساخت شهرک، تسلیحات هسته‌ای، الحاق غیرقانونی و تجاوز به همسایگان مخدوش شده بود، "نسل‌کشی" نیز اضافه کرده است.
به عنوان اولین اقدام، دولت من از کشورهای عرب همسایه خود خواهد خواست تا همکاری کنند و از همه اهرم‌های سیاسی و دیپلماتیک برای اولویت دادن به برقراری آتش‌بس دائمی در غزه با هدف متوقف کردن کشتار و جلوگیری از گسترش درگیری استفاده کنند. سپس باید با جدیت کار کنیم تا به اشغال طولانی‌مدتی که زندگی چهار نسل فلسطینی‌ها را ویران کرده است، پایان دهیم. در این زمینه، می‌خواهم تأکید کنم که همه کشورها طبق کنوانسیون نسل‌کشی ۱۹۴۸ موظف هستند اقداماتی برای پیشگیری از نسل‌کشی انجام دهند؛ نه اینکه با عادی‌سازی روابط با مرتکبین، آن را پاداش دهند.
امروز به نظر می‌رسد که بسیاری از جوانان در کشورهای غربی به درستی موضع چندین دهه ما در مورد رژیم اسرائیل را تشخیص داده‌اند. من می‌خواهم از این فرصت استفاده کنم تا به این نسل شجاع بگویم که ما ادعاهای ضدیهودی علیه ایران را به دلیل موضع اصولی‌مان در مورد مسئله فلسطین نه تنها کاملاً نادرست می‌دانیم، بلکه آن را توهین به فرهنگ، باورها و ارزش‌های اصلی خود می‌دانیم. مطمئن باشید که این اتهامات به همان اندازه مضحک هستند که ادعاهای ناعادلانه ضدیهودی علیه شما زمانی که در دانشگاه‌ها برای دفاع از حق زندگی فلسطینی‌ها تظاهرات می‌کنید، مطرح می‌شود.
چین و روسیه در دوران‌های سخت همواره در کنار ما بوده‌اند. ما این دوستی را عمیقاً ارزش می‌نهیم. نقشه راه ۲۵ ساله ما با چین یک مرحله مهم در جهت ایجاد "شراکت استراتژیک جامع" متقابل سودمند است و ما منتظریم که با پکن همکاری بیشتری داشته باشیم تا به سمت نظم جدید جهانی پیش برویم. در سال ۲۰۲۳، چین نقش محوری در تسهیل عادی‌سازی روابط ما با عربستان سعودی ایفا کرد و دیدگاه سازنده و رویکرد پیشرو خود را به امور بین‌الملل نشان داد.
روسیه یک متحد استراتژیک و همسایه ارزشمند برای ایران است و دولت من به گسترش و تقویت همکاری‌های ما متعهد خواهد ماند. ما برای مردم روسیه و اوکراین آرزوی صلح داریم و دولت من آماده است تا از ابتکاراتی که به این هدف می‌انجامد، فعالانه حمایت کند. من همچنان اولویت را به همکاری دوجانبه و چندجانبه با روسیه، به ویژه در چارچوب‌هایی مانند بریکس، سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا خواهم داد.
با درک این که چشم‌انداز جهانی فراتر از پویایی‌های سنتی تکامل یافته است، دولت من متعهد به تقویت روابط متقابل سودمند با بازیگران جدید بین‌المللی در جنوب جهانی، به ویژه با کشورهای آفریقایی است. ما تلاش خواهیم کرد تا همکاری‌های خود را گسترش دهیم و مشارکت‌های خود را به نفع مشترک همه طرف‌ها تقویت کنیم.
روابط ایران با آمریکای لاتین به خوبی تثبیت شده و به دقت حفظ و عمیق‌تر خواهد شد تا توسعه، گفت‌وگو و همکاری در همه زمینه‌ها را تقویت کند. پتانسیل همکاری میان ایران و کشورهای آمریکای لاتین بسیار بیشتر از آن چیزی است که در حال حاضر محقق شده است و ما منتظر تقویت بیشتر روابطمان هستیم.
روابط ایران با اروپا بالا و پایین‌های خود را داشته است. پس از خروج ایالات متحده از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ماه مه ۲۰۱۸، کشورهای اروپایی یازده تعهد به ایران دادند تا تلاش کنند توافق را نجات داده و تأثیر تحریم‌های غیرقانونی و یک‌جانبه ایالات متحده بر اقتصاد ما را کاهش دهند. این تعهدات شامل تضمین انجام تراکنش‌های بانکی مؤثر، حفاظت مؤثر از شرکت‌ها در برابر تحریم‌های ایالات متحده و ترویج سرمایه‌گذاری در ایران بود. کشورهای اروپایی به همه این تعهدات خیانت کرده‌اند، با این حال به طور غیرمنطقی انتظار دارند که ایران به طور یک‌جانبه همه تعهدات خود تحت برجام را اجرا کند.
با وجود این اشتباهات، من منتظر مشارکت در گفت‌وگوی سازنده با کشورهای اروپایی هستم تا روابطمان را بر اساس اصول احترام متقابل و برابری به مسیر درست بازگردانیم. کشورهای اروپایی باید متوجه شوند که ایرانیان مردمی‌با عزت هستند که حقوق و کرامت‌شان دیگر نمی‌تواند نادیده گرفته شود. فرصت‌های زیادی برای همکاری بین ایران و اروپا وجود دارد که می‌توان آنها را پس از آنکه قدرت‌های اروپایی این واقعیت را پذیرفتند و برتری اخلاقی خود را کنار گذاشتند، و بحران‌های مصنوعی که روابط ما را برای مدت طولانی دچار مشکل کرده است، کاوش کرد. فرصت‌های همکاری شامل همکاری‌های اقتصادی و فناوری، امنیت انرژی، مسیرهای ترانزیت، محیط زیست، همچنین مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر، بحران پناهندگان و دیگر زمینه‌ها است که می‌تواند به نفع ملت‌های ما دنبال شود.
ایالات متحده نیز باید واقعیت را بپذیرد و درک کند که ایران به فشار پاسخ نمی‌دهد و نخواهد داد. ما در سال ۲۰۱۵ با حسن نیت وارد برجام شدیم و به طور کامل به تعهدات خود عمل کردیم. اما ایالات متحده به طور غیرقانونی از توافق خارج شد، انگیزه‌های آن کاملاً ناشی از اختلافات داخلی و انتقام بود و صدها میلیارد دلار خسارت به اقتصاد ما وارد کرد و رنج، مرگ و ویرانی غیرقابل تصوری به مردم ایران، به ویژه در دوران همه‌گیری کرونا، از طریق اعمال تحریم‌های یک‌جانبه فراسرزمینی وارد کرد. ایالات متحده به طور عمدی انتخاب کرد که نه تنها یک جنگ اقتصادی علیه ایران به راه اندازد بلکه با تروریسم دولتی از طریق ترور سردار قاسم سلیمانی، یک قهرمان جهانی ضدتروریسم که برای نجات مردم منطقه ما از داعش و دیگر گروه‌های تروریستی وحشی شناخته شده بود، نیز دست به تشدید خصومت‌ها بزند. امروز، جهان شاهد پیامدهای مضر آن انتخاب است.
ایالات متحده و متحدان غربی‌اش نه تنها یک فرصت تاریخی برای کاهش و مدیریت تنش‌ها در منطقه و جهان را از دست دادند، بلکه معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) را نیز به شدت تضعیف کردند، با نشان دادن اینکه هزینه‌های پیروی از اصول رژیم منع گسترش می‌تواند از منافع احتمالی آن بیشتر باشد. در واقع، ایالات متحده و متحدان غربی‌اش از رژیم منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای سوءاستفاده کرده‌اند تا بحرانی را در مورد برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران ایجاد کنند - که به صراحت با ارزیابی‌های اطلاعاتی خودشان در تضاد است - و از آن برای حفظ فشار پایدار بر مردم ما استفاده کنند، در حالی که به طور فعال در تسلیحات هسته‌ای اسرائیل، یک رژیم آپارتاید، یک مهاجم وسواسی و غیرعضو NPT و دارنده یک زرادخانه هسته‌ای غیرقانونی مشارکت داشته‌اند و همچنان از آن حمایت می‌کنند.
می‌خواهم تأکید کنم که دکترین دفاعی ایران دارای سلاح‌های هسته‌ای نیست و از ایالات متحده می‌خواهم از محاسبات غلط گذشته خود درس بگیرد و سیاست خود را بر این اساس تنظیم کند. تصمیم‌گیران در واشنگتن باید تشخیص دهند که سیاستی که متشکل از تحریک کشورهای منطقه علیه یکدیگر است، موفق نشده و در آینده نیز موفق نخواهد شد. آنها باید این واقعیت را بپذیرند و از تشدید تنش‌های موجود خودداری کنند.
مردم ایران با اعتماد قوی به من، وظیفه سنگینی در پیگیری تعامل سازنده در صحنه بین‌المللی در حالی که بر حقوق، عزت و نقش شایسته‌مان در منطقه و جهان اصرار داریم، محول کرده‌اند. من دعوتی باز به کسانی که مایل به پیوستن به ما در این تلاش تاریخی هستند، ارائه می‌دهم.